zondag 2 november 2025

Prinses Elisabetheiland, Europa’s eerste energie-eiland in de Noordzee

 
België bouwt aan een wereldprimeur: het Prinses Elisabetheiland, Europa’s eerste energie-eiland in de Noordzee. Dit megaproject moet offshore windenergie bundelen en verspreiden over het continent. Op 45 kilometer van de Belgische kust verrijst het Prinses Elisabetheiland, het eerste kunstmatige energie-eiland ter wereld. Het eiland is ontworpen als een elektriciteitshub die de stroom van offshore windparken verzamelt en via onderzeese kabels transporteert naar België, het Verenigd Koninkrijk, Denemarken en Noorwegen. 

Met een geplande capaciteit van 3,5 gigawatt moet het eiland een sleutelrol spelen in Europa’s energietransitie. De bouw is in volle gang. Begin 2025 zijn de eerste twee van 23 betonnen caissons, elk 22.000 ton zwaar en tot 32 meter hoog, succesvol afgezonken op hun locatie in de Noordzee. Deze caissons vormen de fundering van het eiland, dat uiteindelijk vijf hectare groot zal zijn. De operatie is technisch complex en vereist samenwerking tussen tientallen ingenieurs, sleepboten en offshore specialisten.

Het project wordt geleid door netbeheerder Elia en maakt deel uit van België’s strategie om te voldoen aan de Europese klimaatdoelstellingen voor 2030. De totale kosten werden aanvankelijk geschat geschat op 2 miljard euro maar nu is de schatting 7 tot 8 miljard euro. Hoewel de Belgische overheid een aanzienlijk deel financiert, is het project afhankelijk van Europese subsidies en private investeringen. Critici waarschuwen voor budgetoverschrijdingen en vragen zich af of de opbrengsten op lange termijn opwegen tegen de kosten. Als het Prinses Elisabetheiland slaagt, kan het model dienen als blauwdruk voor andere energie-eilanden in Europa. Het eiland moet niet alleen windenergie verwerken, maar ook toekomstige technologieën zoals waterstofproductie ondersteunen. Bovendien versterkt het de energiezekerheid van België en haar buurlanden, en vermindert het de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen. 

Het succes van het eiland hangt af van meerdere factoren: technologische betrouwbaarheid, internationale samenwerking, en economische haalbaarheid. De eerste bouwfase verloopt volgens plan, maar de komende jaren zullen cruciaal zijn. Als het eiland operationeel is tegen 2030, kan het een historische mijlpaal worden in de strijd tegen klimaatverandering. Maar bij tegenslagen, zoals vertragingen, technische fouten of financieringsproblemen, dreigt het project een dure les te worden in overambitie. Het Prinses Elisabetheiland is een gedurfd en visionair project dat België op de kaart zet als pionier in offshore energie. Of het een succes wordt, zal afhangen van de balans tussen innovatie en realisme. Eén ding is zeker: de ogen van Europa zijn gericht op de Noordzee.